Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός· ο Sam Mendes, από τα πρωταρχικά του βήματα, κατάφερε να σοκάρει, να συγκινήσει, να προβληματίσει. Στο American Beauty (1999) διερεύνησε την καταπίεση, την υποκρισία και το μίσος που κρύβονται πίσω από την ψεύτικη ευπρέπεια μιας σύγχρονης, αστικής οικογένειας, σε ένα σύγχρονο, αστικό περιβάλλον. Το 1917 μας ταξιδεύει σε ένα πολύ διαφορετικό περιβάλλον, στο οποίο η βία και το μίσος δεν παραμένουν κρυμμένα, αλλά εκδηλώνονται έντονα, μολύνουν και καταπίνουν τα πάντα.
Η ταινία εκτυλίσσεται στα χαρακώματα, βασισμένη στις διηγήσεις του υποδεκανέα Alfred Mendes, του παππού του σκηνοθέτη. Οι φαντάροι Schofield και Blake (George MacKay και Dean-Charles Chapman, αντίστοιχα) αναλαμβάνουν μία αποστολή υψίστης σημασίας, της οποίας η επιτυχία θα σώσει τις ζωές χιλιάδων ατόμων, μεταξύ των οποίων και του αδερφού του Blake.
Ο Mendes δημιουργεί μία καλοστημένη οφθαλμαπάτη, εφόσον, με τη βοήθεια του μοντάζ, κάνει την ταινία τελείως γραμμική, λες και είναι το αποτέλεσμα ενός μεγάλου μονοπλάνου. Χάρη σε αυτή την τεχνική, αποφεύγει με έξυπνο τρόπο διάφορες αφηγηματικές αδυναμίες τύπου flashback και επικεντρώνεται ψυχρά στην αποστολή των πρωταγωνιστών. Το ταξίδι μέσα στα χαρακώματα, δίπλα από τον εχθρό, έχει φρενήρεις ρυθμούς: η ένταση και το σασπένς συνοδεύουν κάθε βήμα των Βρετανών στρατιωτών στο δύσκολό τους ταξίδι. Ως αντίβαρο υπάρχουν μερικές σκηνές ηρεμίας, παύσεις στην ατέρμονη αναζήτηση οι οποίες δίνουν χρόνο στους χαρακτήρες να «αναπνεύσουν» και να ξεδιπλωθούν συναισθηματικά.
Οι δύο πρωταγωνιστές έχουν καλή χημεία μεταξύ τους, χημεία προκύπτει αβίαστα από τις αλληλεπιδράσεις τους. Η επιλογή του MacKay και του Chapman για τους κεντρικούς ρόλους είναι εύστοχη, είναι δύο νεαρά, αμούστακα παιδιά, στην ακμή τους, σε ένα περιβάλλον θανάτου. Πραγματικός πρωταγωνιστής, βέβαια, είναι ο ίδιος ο πόλεμος και η ματαιότητά του. Τα πτώματα κείτονται δεξιά και αριστερά, στα σκονισμένα χαρακώματα, αλλά και στα καταπράσινα λιβάδια και στα κρύα νερά. Στο έργο του Mendes, ο κίνδυνος εμφανίζεται με κάθε μορφή και παντού, στις ξιφολόγχες του αντιπάλου, στα συρματοπλέγματα, στα μολυσμένα ποντίκια και στις παγίδες. Η ικανότητα προσανατολισμού στο λαβύρινθο του «No man’s land» και η εμπειρία είναι δύο αρετές που αποδεικνύονται ανεπαρκείς: η επιβίωση συχνά αποτελεί θέμα τύχης.
Σε αυτό το γκροτέσκο σκηνικό έρχονται να «κουμπώσουν» και αρκετοί ακόμα χαρακτήρες, των οποίων η σκηνική παρουσία είναι ολιγόλεπτη αλλά χρήσιμη ώστε να χαρτογραφηθεί ο κόσμος των χαρακωμάτων. Οι Mark Strong, Benedict Cumberbatch και Richard Madden βάζουν το λιθαράκι τους· από το σύνολο των ερμηνειών, φαίνεται έντονα η απογοήτευση και η τραγικότητα που συντροφεύουν το πεδίο της μάχης.
Με αφορμή το σκηνικό του Α’ Παγκοσμίου, ο Sam Mendes δημιουργεί ένα ιδιότυπο έργο τέχνης. Το 1917 είναι μια βαθιά αντιμιλιταριστική ταινία, μια αντιπολεμική ωδή.
Μοιραστείτε το άρθρο μας
Σχετικά με τον Author
Γεννήθηκε, μεγάλωσε και σπούδασε στου Ζωγράφου. Δεν άλλαξε και ποτέ παραστάσεις, οπότε η ζωή του μάλλον θα είναι αρκετά βαρετή. Τι δεν είναι βαρετό, όμως; Το περιεχόμενο αυτή της σελίδας.
